moderacja: Błażej Warkocki
Nieczęsto się zdarza w Polsce, by
humanistyczna książka naukowa wywołała tak duże emocje i by wydawnictwo
musiało informować czytelników, że nakład został wyczerpany. Książka
„Perspektywa poety. Cyganologia Jerzego Ficowskiego” dr hab. Emilii
Kledzik wzbudziła gorące dyskusje, kontrowersje i otworzyła pole do
ważnej rozmowy. Została właśnie nominowana do Nagrody im. prof. Tadeusza
Kotarbińskiego (przyznawanej najlepszemu dziełu humanistycznemu
wydanemu w Polsce) i Nagrody im. Jerzego Giedroycia (za badania nad
dziedzictwem paryskiej „Kultury” lub twórczą kontynuację przesłania
Jerzego Giedroycia w dziedzinie nauki).
Praca Emilii Kledzik
stanowi naukowy komentarz do – powstającej przez ponad półwiecze –
twórczości Jerzego Ficowskiego na temat ludzi nazywanych Cyganami.
Badaczka poddaje tę twórczość krytycznej lekturze, rekonstruuje i
dekonstruuje wizję cygańskości, którą autor realizował we wszystkich
odsłonach swojej pracy: popularyzatorskiej, literackiej, etnograficznej,
historycznej, edytorskiej i translatorskiej. Najdobitniejszą realizacją
tej wizji są praktyki, którym poeta poddawał utwory Bronisławy Wajs –
Papuszy. Emilia Kledzik dotarła do rękopisów tekstów Papuszy, które
dotąd były znane nielicznym. Zaprezentowała oryginały w swojej pracy.
„Autorka
w bardzo dobrze udokumentowany sposób pokazuje zarówno silne, jak i
słabe strony podejścia Ficowskiego. Niemniej jednak jest to akt
wymagający odwagi, zwłaszcza w Polsce, gdzie rola autorytetu w
humanistyce i naukach społecznych ciągle jest bardzo silna, a krytyczne
podejście do ustalonych hierarchii traktowane jest jako przykład
społecznego niedostosowania" – napisał w recenzji jej książki prof.
Sławomir Kapralski.
O tym, co znalazła w rękopisach Papuszy i jak
odczytuje cyganologiczną twórczość Jerzego Ficowskiego, badaczka opowie
na spotkaniu w Zamku. Porozmawiamy także o tym, jakie jest miejsce
pisarzy mniejszościowych w historii literatury polskiej i w literaturze
światowej. Czy i jak ich tłumaczyć? Czym są badania archiwalne w
historii literatury? A także – jak sobie radzić z „silnymi narracjami”,
jaka wartość wynika z ich równoważenia, weryfikacji?
EMILIA KLEDZIK –
dr hab., adiunkt w Pracowni Komparatystyki Literackiej i Kulturowej na
Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama
Mickiewicza w Poznaniu. Redaktorka naczelna czasopisma
komparatystycznego „Porównania”. Jej książka „Perspektywa poety.
Cyganologia Jerzego Ficowskiego” ukazała się pod koniec 2023 r. w
Wydawnictwie „Poznańskie Studia Polonistyczne”.
BŁAŻEJ WARKOCKI – dr
hab., profesor UAM, pracuje w Zakładzie Antropologii Literatury na
Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej w Szkole Nauk o Języku i
Literaturze UAM. W polu jego zainteresowań znajduje się literatura
polska XX i XXI wieku, krytyka literacka, komparatystyka, dyskursy
emancypacyjne i teoria literatury. Autor kilku monografii dotyczących
literatury z perspektywy teorii queer i współredaktor, jego ostatnia
książka to „Dezorientacje. Antologia polskiej literatury queer”, którą
współredagował (razem z A. Amentą i T. Kaliściakiem).