Centrum Kultury Zamek

Program teatralny CK ZAMEK w latach 2024‒2027 realizowany jest w ramach projektu EUROPE BEYOND ACCESS (EBA).

EBA to największa i najbardziej wpływowa międzynarodowa inicjatywa skupiająca się na aktywnym uczestnictwie artystek(-ów) z niepełnosprawnościami w głównym nurcie tańca i teatru, której działania możliwe są dzięki grantowi z programu EU Kreatywna Europa.

Pierwsza edycja projektu trwała od 2018 do 2023 roku i skupiała siedem partnerskich instytucji pod egidą British Council. W 2024 roku rozpoczęła się druga edycja, w której uczestniczy dziesięcioro partnerów: Skånes Dansteater (Szwecja), Holland Dance Festival (Holandia), Onassis Stegi (Grecja), Oriente Occidente Dance Festival (Włochy), Kampnagel (Niemcy), CODA Oslo International Dance Festival (Norwegia), Project Arts Centre (Irlandia), Mercat de les Flors (Hiszpania) I Culturgest (Portugalia), Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu (Polska) oraz partner stowarzyszony, British Council (Wielka Brytania). Konsorcjum to pracować będzie przez kolejne cztery lata, aktywnie wspierając artystki(-ów) tańca i teatru z niepełnosprawnościami oraz G_głuchych w pokonywaniu szklanych sufitów istniejących w obszarze współczesnych sztuk performatywnych.

W ramach Europe Beyond Access każda z instytucji partnerskich realizować będzie własny program wydarzeń artystycznych i edukacyjnych, dedykowany lokalnym odbiorc(zyni)om oraz artyst(k)om z niepełnosprawnościami. Na program teatralny CK ZAMEK w Poznaniu składają się: gościnne spektakle czołowych światowych kolektywów, spotkania z wybitnymi artyst(k)ami, warsztaty, laboratoria, panele dyskusyjne. Najważniejszą częścią aktywności jest jednak praca i rozwój trzech funkcjonujących w naszej instytucji grup teatralnych:

‒ TEATR POD FONTANNĄ
‒ TEATR KLUCZ
‒ TEATR JEST JAK JEST

oraz tworzone i prezentowane przez nich spektakle.

Oprócz wydarzeń organizowanych przez CK ZAMEK w Poznaniu, w ramach Europe Beyond Access zaplanowanych jest szereg działań transnarodowych, m.in.:

‒ zlecanie i prezentacja nowych realizacji tanecznych i teatralnych stworzonych przez artystki(-ów) z niepełnosprawnościami. Trzem dużym międzynarodowym koprodukcjom towarzyszyć będzie kilkanaście innych nowych dzieł tworzonych lokalnie oraz prezentacje już istniejących spektakli.

‒ wsparcie dla artystek(-ów) z niepełnosprawnościami w umiędzynarodowieniu ich innowacyjnych praktyk artystycznych oraz zmniejszenie geograficznej i artystycznej izolacji, której artystki(-ści) z niepełnosprawnościami doświadczają w sposób szczególny. Wiele artystek(-ów) z całej Europy weźmie udział w rezydencjach, warsztatach i międzynarodowych laboratoriach artystycznych.

‒ stworzenie sieci wiodących europejskich organizacji głównego nurtu, które zobowiążą się do prezentowania i zlecania realizacji twórc(zyni)om obszaru teatru i tańca, zgodnie z najwyższymi standardami praktyk artystycznych. 10 głównych partnerów projektu będzie współpracować z licznymi instytucjami kulturalnych głównego nurtu, w celu prezentacji i wymiany najlepszych praktyk.

‒ opracowywanie stosownych narzędzi i popularyzacja zagadnienia na szerszym rynku sztuk performatywnych, w głębokim przekonaniu, że europejski sektor kultury musi jak najszybciej zmniejszyć bariery, z którymi stykają się artystki(-ści) z niepełnosprawnościami.

Projekt Europe Beyond Access otrzymał na swoje działania w latach 2024‒2027 dotację wysokości 2 mln euro (czyli kwotę równą wkładowi ze strony Konsorcjum EBA). Grant pochodzi z funkcjonującego pod egidą Unii Europejskiej programu UE Kreatywna Europa.

Anna Hryniewiecka, dyrektorka Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu:

„Centrum Kultury ZAMEK, instytucja realizująca od kilku lat program performatywny oparty na twórczości artystek(-ów) z niepełnosprawnościami, z ogromnym entuzjazmem dołącza do programu, który udowodnił, że niektóre z najbardziej ekscytujących i innowacyjnych dzieł tanecznych w Europie są tworzone właśnie przez artystki(-ów) z niepełnosprawnościami. Z niecierpliwością czekamy na możliwość budowania relacji z artyst(k)ami w Polsce i wspierania ich w rozwijaniu ich praktyk artystycznych oraz, oczywiście, w tworzeniu fascynujących, prowokujących i pięknych realizacji tanecznych”.

Mira Helenius, dyrektorka artystyczna lidera konsorcjum, Skånes Dansteater, z siedzibą w Malmö w Szwecji:

„Skånes Dansteater z dumą przewodzi konsorcjum EBA w tym, co będzie niezwykłą podróżą. Jesteśmy wdzięczni programowi Unii Europejskiej „Kreatywna Europa” za wsparcie, dzięki któremu projekt ten stanowić będzie jeden z największych programów dedykowanych sztuce i niepełnosprawności na świecie. Jesteśmy wdzięczni naszym poprzednikom, British Council, za przekazanie nam pałeczki jako liderom w projekcie o tak głębokim wpływie na europejski sektor kultury. Przede wszystkim jednak jesteśmy wdzięczni artyst(k)om oraz osobom zawodowo zaangażowanym w kulturę za zaufanie, że będziemy wspierać i zachęcać ich niezwykłe dokonania. Nadszedł czas, aby pójść naprzód i pozwolić, by społeczność osób z niepełnosprawnościami szła na czele!”.

Ben Evans, Dyrektor projektu Europe Beyond Access:

„W idealnym świecie projekty, takie jak Europe Beyond Access nie byłyby potrzebne: artystki(-ści) z niepełnosprawnościami mieliby takie same możliwości uczenia się, rozwijania swoich praktyk artystycznych i prezentowania prac, jak każdy inny artysta czy artystka; miejsca wydarzeń kulturalnych byłyby dostępne dla publiczności z niepełnosprawnościami, ale także dla artystek(-ów) i pracowniczek(-ów) kultury, które(-rzy) identyfikują się jako niepełnosprawne(-i), niesłyszące(-y), neuroróżnorodne(-i) lub przewlekle chore(-rzy). Jednocześnie krytyczki(-cy), publiczność oraz decydentki(-ci) w dziedzinie sztuki naprawdę doceniałyby(-liby) znakomite i niejednokrotnie radykalne dzieła artystek(-ów) z niepełnosprawnościami. Ale tak nie jest.
Dzięki finansowaniu z Unii Europejskiej, Europe Beyond Access będzie nadal rzucać wyzwanie całemu sektorowi kultury, aby osoby z niepełnosprawnościami zyskały do niego szerszy dostęp jako artystki(-ści), pracowniczki(-cy) kultury i odbiorczynie(-cy)”.

Informacje dodatkowe:

W ramach czteroletniego programu Europe Beyond Access współpracują ze sobą także wiodące sieci europejskie i instytucje ponadnarodowe, które działają na rzecz poszerzania dostępu do kultury w całej Europie. Należą do nich:

Sieci w ramach Kreatywnej Europy:

IETM International Network for Contemporary Performing Arts 

European Dancehouse Network 

European Festival Association 

On the Move 

Big Pulse Dance Alliance 

Inne sieci europejskie:

ELIA: European Network of Higher Arts Education 

Sieci krajowe:

Flanders Arts Institute 

UnLabel – Transnational & German Performing Arts Company and Policy Exchange specialist 

Więcej informacji na temat Europe Beyond Access znajduje się na stronie internetowej projektu.

Zasoby strony obejmują profile artystek(-ów) wspieranych w ramach projektu, filmy prezentujące koncepcje artystyczne twórczyń(-ów) zaangażowanych EBA oraz materiały edukacyjne skierowane do trzech grup docelowych: menedżerek(-ów) kultury głównego nurtu, osób odpowiedzialnych za kształtowanie polityki artystycznej oraz artystek(-ów) z niepełnosprawnościami.