Centrum Kultury Zamek

Celem wykładu jest pokazanie przeobrażeń zachodzących w polach badawczych Instytutu Antropologii i Etnologii Kulturowej UAM na przestrzeni ponad stuletniej jego działalności. Zawsze były to badania fascynujące, a ich efekty budziły duże zainteresowanie. Pierwsze badania etnograficzne koncentrowały się głównie na zagadnieniach związanych z kulturą wsi polskiej. Okres drugiej połowy XX wieku przyniósł zasadnicze zmiany zarówno polityczne, społeczne jak i gospodarcze, a to miało istotny wpływ na poszerzenie zakresu prowadzonych badań Instytutu.

W pierwszych latach powojennych zajmowano się badaniem adaptacji kulturowej na Ziemiach Odzyskanych. Następnie pojawiła się możliwość prowadzenia szeroko zakrojonych badań kultur pozaeuropejskich – Azji, Afryki czy Ameryki Południowej. Badania te nadal skupiały się na kwestiach związanych z tradycyjną kulturą wiejską/ plemienną. Po roku 1990 pojawiły się nowe możliwości badawcze, które pozwoliły odejść od tradycyjnych „wiejskich” tematów. Tu przede wszystkim pojawiły się badania nad migracjami spowodowanymi konfliktami wojennymi oraz nad relacjami międzygatunkowymi – pomiędzy człowiekiem a roślinami, czy zwierzętami.

Prof. dr hab. UAM Katarzyna Marciniak – etnolożka, antropolożka kultury. Pracowniczka Instytutu Antropologii i Etnologii UAM. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się wokół zagadnień tradycyjnej kultury polskiej i jej przeobrażeń, polskiej sztuki nieprofesjonalnej, polskiej religijności maryjnej, transferu wiedzy między pokoleniami, animacji kulturowej, a ostatnio oscylują wokół relacji pomiędzy człowiekiem a istotami nie-ludzkimi, a konkretnie pochyla się nad przemocą kastracyjną dotykającą zwierząt domowych (ze szczególnym uwzględnieniem psów i kotów). Autorka książek „Licheń i jego świat” (1999) oraz „Oblicza wielkopolskiego pielgrzymowania. Studium etnologiczne na przykładzie sanktuariów maryjnych” (2010). Redaktorka kilku prac zbiorowych oraz kilkudziesięciu artykułów.

_____

W okresie międzywojennym Zamek był siedzibą Uniwersytetu Poznańskiego. Prowadzono tu wykłady, także te otwarte, i inne zajęcia. Mieściło się tu również biuro Wykładów Powszechnych, w którym planowano prelekcje, organizowane także poza Poznaniem. Od początku doceniano bowiem znaczenie upowszechniania wyników badań i budowania społeczeństwa opartego na wiedzy. Dzisiaj nawiązujemy do tej ważnej karty w dziejach obu instytucji, organizując Uniwersyteckie Wykłady na Zamku.

Tematem tegorocznych prelekcji będzie PRZESZŁOŚĆ. Wbrew pierwszym skojarzeniom poznawanie tego, co już się zdarzyło, nie jest wyłącznie przedmiotem badań historyków(-czek). Żeby dobrze poznać przeszłość konieczny jest udział reprezentantów(-ek) wielu dyscyplin naukowych, coraz częściej w interdyscyplinarnych zespołach. Wykładowcami(-czyniami) będą naukowcy(-czynie) o uznanej renomie, z takich dyscyplin jak geografia, hydrologia, fizyka, archeologia, etnologia czy historia.

Organizatorzy: Centrum Kultury ZAMEK, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Fundacja UAM, Muzeum UAM

Nagrania: Studio Filmowe UAM

_______

AUDIODESKRYPCJA

Grafika promująca wykład na zamku pt. „Od etnografii do antropologii międzygatunkowej”, który odbędzie się 22 października o godz. 18. W centrum obrazu znajduje się panorama zamku, otoczona nowoczesną grafiką z promieniami, symbolizującą połączenie przeszłości i przyszłości. Po prawej stronie widnieje pionowy napis „Przeszłość”, a w tle dominują odcienie brązu i koloru pomarańczowego.