Centrum Kultury Zamek

„To nie ma sensu. Nie, nie zrobię tego” – takie słowa usłyszeliśmy od Bartka, fotografa, gdy spytaliśmy, czy jest możliwość zrobienia krótkiej sesji fotograficznej dla beneficjentek działań Fundacji AITWAR „Jak się TU odnaleźć”. Nie chciał zrobić im zwykłych zdjęć, pragnął by było to coś więcej.

Pod koniec 2022 roku jako Fundacja AITWAR realizowaliśmy projekt „Jak się TU odnaleźć”, skierowany do ukraińskich kobiet, przebywających w Poznaniu, uchodźczyń z terenów objętych bandyckim atakiem Rosji. Celem działania było wyjście poza podstawową, egzystencjalną sferę pomocy, poza zapewnienie podstawowych potrzeb: jedzenia, dachu nad głową, bezpieczeństwa, komunikacji z najbliższymi. Osoby migracyjne, tak jak mieszkańcy

Poznania, mają potrzebę realizacji swoich planów, marzeń i aspiracji. Ważne więc, by czas, który spędzają tutaj, w Poznaniu, nie był wyłącznie oczekiwaniem na powrót do Ukrainy, ale okresem aktywnego i świadomego udziału w życiu społecznym. Pierwszym krokiem do pełnego uczestnictwa w nim było odnowienie szacunku do siebie, odbudowanie wiary w siebie, w swoje możliwości i swój wygląd. Projekt dał beneficjentkom wzmocnienie psychiczne podczas sesji grupowych i indywidualnych. Kobiety otrzymały także pomoc prawną i skarbową – a niektóre z nich założyły własne biznesy.

Zorganizowaliśmy dla nich ciepłą przestrzeń na zwyczajne rozmowy ze sobą i mniej zwyczajne z psychologiem. Zapewniliśmy wycieczki po Poznaniu, szkolenia, warsztaty, zachęciliśmy do zadbania o siebie podczas ćwiczeń fizycznych – do kompletu brakowało nam tylko sesji fotograficznej.

Po co fotografować ukraińskie kobiety? Czy nie wystarczy dać im tego, co potrzebne najbardziej: jedzenia, przestrzeni do spania, środków czystości? A może załatwić pracę? Jak się okazało – nie tylko to jest dla nich ważne. Bartek obiecał, że się odezwie. Odezwał się – miał umówioną stylistkę, makijażystkę, fryzjerkę oraz kilka znanych firm modowych, które zgodziły się wypożyczyć odzież na sesję. Środki na realizację tak dużego przedsięwzięcia pochodzące z projektu finansowanego przez Miasto Poznań i z własnych zasobów nie były jednak wystarczające. Mimo to, wszyscy zgodzili się na pracę wolontaryjną. „Po raz pierwszy od wybuchu wojny poczułam się kobietą” – to zdanie wypowiedziane przez jedną z uczestniczek jest kluczowe dla całego projektu. Udało się przerwać sześciomiesięczną traumę, poczucie wyobcowania w nowym środowisku, złagodzić lęk przed nieznaną sobie rzeczywistością. 23 kobiety, 46 godzin makijażu, 3 dni sesji we wnętrzach przychylnego Centrum Kultury ZAMEK, 483 ujęcia, 128 fotografii. „Chcieliśmy nasze panie nie tylko oderwać od traumy wojennej, od wyobcowania emigracyjnego, ale przede wszystkim pokazać nam, mieszkającym w Poznaniu, że nie są to anonimowe osoby. Za każdą z nich stoi jakaś historia, jakaś przeszłość” tak podsumowaliśmy ten projekt. Udajcie się razem z nami w tę podróż. W podróż od twarzy do twarzy, od osoby do osoby. Poznajcie kilkanaście z kobiet, które zmuszone zostały do opuszczenia swojego dotychczasowego życia i zamieszkania w naszym poznańskim domu. To nie są uchodźczynie, to nie są uciekinierki, to są nasze sąsiadki. Z sąsiedniego kraju, sąsiedniego miasta, sąsiedniej ulicy, sąsiedniego mieszkania, zza ściany.

Edyta i Maciej