
CZECHOSŁOWACKIE HISTORIE \ „Bez ognia jest underground” – opowieści o podziemiu artystycznym \ w komunistycznej Czechosłowacji
-
TypLiteratura
-
MiejsceSala Wystaw
-
Godzina g. 18
-
Data 9.04.2019
-
Cena 2
Antykomunistyczna opozycja w byłej Czechosłowacji zintegrowała się w połowie
lat 70., głównie wokół środowisk artystycznych. Jednym z jej najważniejszych
nurtów był underground – ruch
tworzony przez dziesiątki awangardowych zespołów rockowych, działających poza
oficjalnym systemem. Byli to głównie młodzi ludzie, którzy początkowo nie mieli
planów politycznych. Wszystko, czego chcieli – to nosić długie włosy i grać
taką muzykę, jaka im się podobała. Bardzo szybko uniemożliwiono im występy w
oficjalnych klubach. Koncerty, często połączone z performancem i działaniami
plastycznymi odbywały się zatem w prywatnych domach i mieszkaniach. Jak się
okazało, władze nie były w stanie tolerować nawet tego i w 1976 roku
doprowadziły do uwięzienia i skazania członków grupy rockowej Plastic People of
the Universe. Był to początek wielkiej fali represji i prześladowań,
wymierzonych w środowiska nonkonformistyczne: awangardę artystyczną, muzyczną,
niezależnych naukowców i Kościół Katolicki. Jednocześnie wszystkie te
środowiska, w poczuciu zagrożenia ze strony tajnej policji, postanowiły
przełamać dzielące je różnice i wspólnie stworzyć platformę oporu. W taki
sposób proces o „chuligaństwo” przeciw grupie zwariowanych hippisów zamienił
się w jeden z najważniejszych ruchów opozycyjnych czasów komunizmu – manifest
czechosłowackiej opozycji Karta 77.
* „Bez ognia jest underground” to
tytuł kanonicznej dla tej formacji książki: wywiadu-rzeki z liderem grupy
rockowej Plastic People of the Universe, Milanem Hlavsą
tłumaczenie: Jan Pešina
goście: Jiří Holý, Andrzej Jagodziński, Petr Placák
moderator: Tomasz Maćkowiak
Andrzej Jagodziński (ur. 1954) – absolwent filologii czeskiej i słowackiej, tłumacz, publicysta, redaktor, dziennikarz, korespondent „Gazety Wyborczej” w Pradze i Bratysławie, członek zespołu redakcyjnego miesięcznika „Gazeta Środkowoeuropejska”, był dyrektorem Instytutu Polskiego w Pradze i w Bratysławie, a także redaktorem „Literatury na świecie”. Członek Polskiego PEN Clubu. Przełożył m.in. wiele dzieł literackich Vaclava Havla, Milana Kundery, Bohumila Hrabala i Josefa Škvoreckiego.
Petr Placák (ur.
1964) – czeski pisarz, muzyk i opozycjonista, znany również pod pseudonimem
Petr Zmrzlík. Placák był kluczową postacią w podziemiu czechosłowackim,
organizował antykomunistyczne demonstracje. Od 1983 roku był klarnecistą w
zespole Plastic People of the Universe, z którym nagrał dwie płyty. Później
pracował jako dziennikarz w wielu gazetach („Respekt” i „Lidové nowiny”).
Tomasz Maćkowiak – dziennikarz
i publicysta, zajmuje się Europą Środkową. Publikuje m.in. w „Polityce”, „Tygodniku
Powszechnym”, „W Drodze” oraz „Więzi”.
Jiří Holý (ur. 1953) – bohemista i germanista, profesor literatury na Uniwersytecie Karola, Kierownik praskiego Centrum Studiów nad Holocaustem i Literaturą Żydowską w Pradze, były redaktor czasopisma "Česká literatura", współautor najważniejszych opracowań literatury czeskiej i literatury czeskich Żydów. Wykładał literaturę i kulturę czeską m.in. na uniwersytetach w Regensburgu, Berlinie, Saarbrucken i w Wiedniu.
Na spotkanie obowiązuje bilet wstępu na wystawę.