Centrum Kultury Zamek

moderacja: Joanna B. Bednarek

Co, dlaczego i jak sobie opowiadamy? Co dwa lata próbujemy odpowiedzieć na te pytania podczas Festiwalu Fabuły (tegoroczną edycję planujemy między 21 a 25 maja 2024). Fabuła potrzebna jest nam nie tylko do ucieczki przed trudną rzeczywistością, nie tylko dla (czasem łatwego) pocieszenia. Nowe historie o miłości i śmierci, krzywdzie i bohaterstwie, losy aktualnych wędrówek, kolejne końce świata trzeba ułożyć w dobrą opowieść. Ale nie chodzi o abstrakcje czy idee, nie o propagandę, lecz o świat wokół – by go zrozumieć, oswoić potrzebujemy języka i narracji.

W pierwszej połowie roku zapraszamy na cykl spotkań „W drodze do Festiwalu Fabuły”, podczas którego chcemy rozmawiać o ważnych tematach i fenomenach literatury ostatnich lat. Jednym z nich jest z pewnością „zwrot ludowy” i publikacja wielu książek opisujących „wychodzenie z pochodzenia”*. Zaczynamy od rozmowy z Magdą Szcześniak, autorką książki „Poruszeni. Awans i emocje w socjalistycznej Polsce” (Wydawnictwo Krytyki Politycznej).
Po II wojnie światowej miliony Polek i Polaków doświadczyły awansu społecznego. I choć obietnica wyeliminowania klasowych hierarchii składana przez socjalistyczne państwo nie została zrealizowana, to przez kolejne dekady mapa społeczna podlegała nieustannym przeobrażeniom i negocjacjom.

„W tej fascynującej książce autorka przygląda się niezwykłemu zbiorowi tekstów i filmowych obrazów interpretowanych jako „socjalistyczne opowieści awansu”. Ich autorki i autorzy na bieżąco próbowali rejestrować i poddawać analizie mechanizmy mobilności społecznej i silne emocje towarzyszące przemianie tożsamości. Radość i lęk, duma i wstyd, gniew, poczucie odrzucenia, nadzieja, wdzięczność – poruszenie”. [opis wydawcy]

*Wychodzenie z pochodzenia to cykl podcastów autorstwa Joanny B. Bednarek i Przemysława  Czaplińskiego poświęconych książkom mówiącym o przekraczaniu tożsamości dziedziczonej. Podcast publikowany jest na łamach dwutygodnika „CzasKultury.pl” ‒ polecamy!

MAGDA SZCZEŚNIAK (ur. 1985) – kulturoznawczyni i historyczka kultury, adiunktka w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Autorka książki „Normy widzialności. Tożsamość w czasach transformacji” (2016). Stypendystka Fundacji Fulbrighta, Narodowego Centrum Nauki, Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Laureatka Nagrody Naukowej „Polityki” w dziedzinie nauk humanistycznych (2017).

-----------------------------------------------------------
AUDIODESKRYPCJA ZDJĘCIA
Okładka książki Magdy Szcześniak  „Poruszeni. Awans i emocje w socjalistycznej Polsce”. Na czerwonym tle fragment czarno-białej fotografii przedstawiającej dwóch robotników w trakcie pracy. Jeden z nich klęczy, ma na twarzy okulary ochronne, nad jego głową znajduje się rura, która przytrzymuje stojący nad nim z lewej strony drugi mężczyzna.  Z prawej strony stoi trzeci mężczyzna, który filmuje całą scenę przytrzymywaną na prawym ramieniu kamerą.