Centrum Kultury Zamek

„Od dziecka słyszałam, że człowiek uczy się na błędach. Nie jest to jednak łatwe. Kiedy się coś uda, to jest to naturalnie zasługa naszych zdolności, natomiast kiedy coś nie wyjdzie, to jest to przypadek albo czyjaś wina. W ten sposób marnujemy szansę, by uczyć się na błędach. (…)
Teatr może działać jako laboratorium badania błędów i to dla nas osobiście a zarazem dla społeczeństwa. Co się kryje pod powierzchnią, dostępne jest wtedy, kiedy coś nie działa, jak powinno. Dzięki dysfunkcjom neurologowie odkrywają tajemnice mózgu; dzięki kryzysom społecznym, modelowanym teatralnie, można odkrywać tajemnice społeczeństwa i kultury. Teatr uzależniony od sukcesu wyrzeka się dobrodziejstw analizy błędów i brakuje mu wtedy drugiego brzegu, brzegu rzeczywistości” – pisze Jana Pilátová, zapowiadając swój październikowy wykład.

Jana Pilátová – teatrolożka, profesorka na Wydziale Teatralnym Akademii Sztuk Scenicznych w Pradze (DAMU), tłumaczka, dramaturg. W 1968 roku odbyła staż w Teatrze Laboratorium i od tego czasu zajmowała się badaniami nad teatrem Grotowskiego, opublikowała szereg artykułów o jego pracy, a także o pracy jego uczniów i kontynuatorów. Syntezą jej wieloletnich przemyśleń nad dokonaniami Grotowskiego i Laboratorium jest opublikowana w 2009 roku książka „Hnízdo Grotowského. Na prahu divadelní antropologie”. W 2009 roku otrzymała odznakę Zasłużony dla Kultury Polskiej. Jest także laureatką czeskiej nagrody Żywy Skarb. Współpracuje z teatrami Farma v jeskyni i Continuo. Zajmuje się też wykorzystaniem teatru w pedagogice. W 1998 roku stworzyła i przez pięć lat prowadziła Integracyjny Program Kreatywności, który łączył ludzi o szczególnych losach, wierząc, że specjalne zapotrzebowania lub stygmaty zarówno fizyczne, jak i społeczne pobudzają do twórczości. Teatr był tam trampoliną, pomagającą odbić się do życia. Inspiracją dla Pilátovej było oczywiście doświadczenie z Teatru Laboratorium.

Wykład w ramach Teatru powszechnego – autorskiego projektu performatywnego realizowanego przez Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu od 2016 r., złożonego z przedstawień tworzonych przez środowiska osób zagrożonych wykluczeniem ze względu na stan zdrowia czy status społeczny.

Wykład odbędzie się w języku polskim. Po nim zapraszamy na premierę spektaklu „Fioletowa krowa” Teatru pod Fontanną w reżyserii Janusza Stolarskiego.