DIZAJN. Odsłona poznańska
Poznań od XIX wieku to ważny ośrodek przemysłu.
Również współcześnie Poznański Okręg Przemysłowy zalicza się do
najprężniejszych w kraju. Na kształt wytworów przemysłu – poza
inżynierami, technologami, handlowcami – mają wpływ także projektanci.
To ich dokonania wpisują rzeczy pospolite do wartości kultury.
Codzienne przedmioty, obok funkcji użytkowych, zaczynają mówić o naszych preferencjach estetycznych, o kulturze wytwarzania, wreszcie o wartościach. 70 lat, począwszy od lat 50. ubiegłego wieku do współczesności, to okres kształtowania się nowoczesnego przemysłu, ale to też czas, który wielu jeszcze pamięta i jak w lustrze może poprzez te przedmioty odczytać kawałek własnej historii.
Wystawa „Dizajn. Odsłona poznańska” prezentuje obraz kultury materialnej z perspektywy twórców poznańskich. Przy okazji przekrojowych pokazów często zapomina się o wkładzie tego środowiska w kulturę naszego kraju. Niewiele osób spoza środowiska branżowego kojarzy z Poznaniem meblościankę Bogusławy i Czesława Kowalskich z lat 60., podobnie jak wznawiane współcześnie eksperymenty meblarskie z lat 50. Rajmunda Hałasa czy doświadczenia postmodernistyczne lat 90. Aleksandra Kuczmy.
Meble stawiające polski przemysł na poziomie światowym to wytwory projektantów średniego pokolenia takich jak: Tomasz Augustyniak, Piotr Kuchciński czy młodszego: Joanny Leciejewskiej, Bartłomiej Pawlaka i Łukasza Stawarskiego. Wymienieni twórcy są związani z Poznaniem poprzez ukończone studia i pracę nie tylko na rzecz miasta.
Obok wyrobów przemysłowych wystawa ukazuje kilka projektów powstałych dla konkretnych miejsc w Poznaniu, które wpisały się w historię polskiego dizajnu, jak meble Romana Machowiaka stworzone dla Centrum Kultury ZAMEK czy Jana Węcławskiego dla Hotelu Merkury i Klasztoru Dominikanów.
Chronologiczny układ wystawy pokazuje zmiany, jakie przez 70 lat zachodziły w polskiej myśli projektowej. Od powojennej estetyki lat 60., wpisującej się w tzw. newlook, poprzez modernistyczną estetykę lat 70., aż po wybuch postmodernistycznego bogactwa formalnego lat 90., który przyszedł wraz ze zmianą ustrojową. W nowszej historii to wpisywanie się w standardy zachodnie na przełomie XX i XXI wieku aż po najnowsze, bardziej odważne poszukania, które z sukcesem konkurują z produktami zaawansowanych technologicznie rynków.
Na wystawie nie zostają pominięte również projekty eksperymentalne i interdyscyplinarne, w których młodzi twórcy poszerzają rozumienie tradycyjnie pojmowanego wzornictwa. Projekty te są głosem młodego pokolenia w ważnej dla nich dyskusji dotyczącej odpowiedzialnego, zrównoważonego i społecznie zaangażowanego projektowania. Ta chronologia pokazuje, jak w różnych warunkach gospodarczych, czasem bardzo trudnych, projektanci radzili sobie, chcąc sprostać potrzebom społecznym i jak w czasach nadprodukcji młode pokolenie poszukuje nowych wartości.
Wystawa „Dizajn. Odsłona poznańska” jest również próbą odpowiedzi na pytanie: czy można wyodrębnić poznańską lokalność, czy charakteryzuje ją odrębność, czy przeciwnie – zaciera się w nurcie ogólnopolskim i wpisuje się w tendencje ogólnoświatowe?
kuratorka: Czesława Frejlich
aranżacja: Paweł Grobelny
projekt graficzny: Ewa Hejnowicz
bilety: 10 zł (n), 7 zł (u), 5 zł (dla grup od 15 osób, do nabycia w kasie CK ZAMEK)
Katalog wystawy „Dizajn. Odsłona poznańska”
_______
Grafika
będąca plakatem wystawy składa się z dwóch części. Dolna przedstawia
fragment fantazyjnego czarnego wazonu na żółtym tle. U jego podstawy
znajduje się napis „DIZAJN.”. W górnej część grafiki widzimy fragment ananasa z liśćmi na czarnym tle.
Dostępność wystawy „Dizajn. Odsłona poznańska” \ oraz towarzyszących jej wydarzeń
Ważne jest dla nas myślenie o dostępności jako idei projektowania działań z uważnością na różne potrzeby osób, które biorą w nich udział, w tym osób z różnymi niepełnosprawnościami. W ramach wystawy „Dizajn. Odsłona poznańska” proponujemy Wam rozwiązania, które mają na celu poprawę komfortu oraz jakości oglądania i doświadczania ekspozycji. Przygotowaliśmy dla Was zbiór informacji, dzięki którym (mamy nadzieję) Wasza wizyta będzie w pełni satysfakcjonująca. Znajdziecie je poniżej. Będą one na bieżąco uzupełniane, dlatego zachęcamy do przeglądania tej zakładki. W przypadku trudności, wątpliwości, pytań zapraszamy do kontaktu z nami, mail: dostepnosc@ckzamek.pl.
Ekspozycję można oglądać w Sali Wystaw, na pierwszym piętrze w nowej części Zamku. Ścieżki dostępu do CK ZAMEK znajdziecie w poniższym zielonym przycisku.
Sala Wystaw zbudowana jest z dwóch pomieszczeń. Kolory ścian na wystawie są jaskrawe, utrzymane w mocnym żółtym odcieniu. Eksponaty można oglądać z bliska, nie są ukryte za szybami. Każdy przedmiot jest ustawiony na żółtym podwyższeniu.
W przestrzeni wystawy dostępne są krzesełka odpoczynkowe − zachęcamy do ich wypożyczania. Są to mobilne, stabilne, lekkie siedziska z podłokietnikami. Stojak z krzesełkami znajduje się przy drzwiach wejściowych na wystawę.
Bilety:
7 zł − bilet ulgowy dla
osób, które zwiedzają wystawę samodzielnie,
10 zł – bilet normalny dla osób, które zwiedzają wystawę z osobą towarzyszącą
(osoba towarzysząca otrzymuje bezpłatną wejściówkę)
Tekst ogólny o wystawie oraz 3 prace zostały przełożone na opis dźwiękowy. Audiodeskrypcje zostały nagrane na urządzenia MP3. MP3 można wypożyczyć z jednorazowymi słuchawkami (można też użyć swoich słuchawek) z zamkowego punktu info, przy zakupie biletu na wystawę. Przy przedmiotach, do których przygotowaliśmy nagrania audio znajdują się białe kwadratowe tabliczki z czarnym symbolem audiodeskrypcji (AD). Nagrania są również dostępne tutaj (przyciski z nagraniami znajdują się poniżej):
Zwiedzanie wystawy z przewodnikiemMożliwe jest zamawianie zwiedzań dla osób z niepełnosprawnościami wzroku, dla osób niewidomych. Zgłoszenia przyjmuje Agata Miatkowska-Gołdyn, umawianie terminu i szczegółów zwiedzania pod adresem mailowym: a.miatkowska@ckzamek.pl.
Na zwiedzanie obowiązuje bilet wstępu na wystawę (koszt: 10 zł). Liczba miejsc jest ograniczona do 10 osób.
Napisy i tłumaczenia na polski język migowyFilmy wyświetlane na wystawie mają napisy: krótszy tylko napisy w języku polskim, a dłuższy napisy polsko-angielskie. Publikowane przez nas wykłady i oprowadzania mają napisy w języku polskim i można je obejrzeć na zamkowym kanale na YouTube.
Film z wernisażu wystawy z napisami i tłumaczeniem PJM można obejrzeć poniżej lub na kanale YouTube.
przejdź do kanału youtube ck zamek
W CK ZAMEK jest dostępna usługa tłumaczenia PJM online.
O kolejnych udogodnieniach będziemy informowali na bieżąco. Zachęcamy do przeglądania tej zakładki. Więcej o dostępności CK ZAMEK przeczytacie w zakładce „Dostępność” można do niej przejść klikając w poniższy link.
Audiodeskrypcje wybranych przedmiotów z wystawy
Audiodeskrypcje nagrane na urządzenia MP3 można wypożyczyć z
jednorazowymi słuchawkami (można też użyć swoich słuchawek) z
zamkowego punktu info, przy kupowaniu biletu na wystawę. Mogą
posłużyć osobom z niepełnosprawnością wzroku oraz tym, którzy
chcieliby odsłuchać nagranego wprowadzenia do wystawy oraz
opowieści o trzech przedmiotach: Krześle z gabinetu Bolesława
Bieruta zaprojektowanym przez Zygmunta Szatkowskiego,
Meblościance autorstwa Bogusławy i Czesława Kowalskich oraz Wazonu
Bumps 2.0 stworzonym przez Arkadiusza Szweda. Audiodeskrypcje
można odsłuchać na wystawie, ale również tutaj. Wystarczy kliknąć na jeden z poniższych zielonych przycisków.
wstęp do wystawy - audiokrzesło z gabinetu B. Bieruta - audiomeblościanka Kowalskich - audiowazon Bumps 2.0 - audio
Obejrzyj film z wernisażu z napisami i PJM
Program towarzyszący
Program wydarzeń edukacyjnych i popularyzatorskich towarzyszący wystawie „Dizajn. Odsłona poznańska” kierujemy do zróżnicowanych grup wiekowych, kompetencyjnych i o różnych potrzebach.
Przygotowaliśmy dwa rodzaje warsztatów: twórcze i koncepcyjne. Wśród tych pierwszych znajdą się propozycje artystki wizualnej Martyny Rzepeckiej oraz Przybyrada Paszyna prowadzącego pracownię rzemieślniczą „Politura”. Na warsztaty Martyny Rzepeckiej zapraszamy młodzież i dorosłych, którzy pod okiem doświadczonej edukatorki chcą w kreatywny sposób zgłębić temat mebla absolutnego. Do tej samej grupy wiekowej kierujemy propozycję rzemieślniczą, która wpisuje się w silną społeczno-rękodzielniczą tendencję do odnawiania i przerabiania mebli z kilku dekad XX wieku. Warsztaty koncepcyjne natomiast poświęcone będą dostępności sztuki użytkowej dla osób z niepełnosprawnościami. Ich pomysłodawczyniami są Agata Etmanowicz i Dorota Stępniak.
Wykłady popularno-naukowe uzupełnią ekspozycję o rozbudowane komentarze do wybranych dzieł oraz do samej koncepcji wystawy. Będziemy mówić o historii poznańskiego wzornictwa i sztuki użytkowej, a także o dziejach poznańskiego meblarstwa. Poruszymy temat projektowania i realizacji polskich szkieł, ceramiki i mebli w okresie od końca lat 40. XX wieku do początku XXI wieku. Opowiemy o meblach i przedmiotach codziennego użytku pochodzących z lat 40–90. minionego wieku jako o przedmiotach handlu. Zajmiemy się także gustami i uwarunkowaniami społeczno-ekonomicznymi XX wieku, które wpłynęły na wygląd mieszkań w Polsce i poza nią. Wśród wykładowców znajdą się m.in. Agata Miatkowska-Gołdyn, Dorota Żaglewska i Maciej Szymaniak (pracownicy CK ZAMEK) oraz zaproszeni Michał Błaszczyński i Witold Dobaczewski.
Najbardziej otwarte będą spotkania z publicznością, które przybiorą formę spacerów czy prelekcji z elementami warsztatu. Jako pierwsza w ten sposób zostanie przedstawiona postać i zamkowe realizacje Romana Machowiaka – poznańskiego architekta wnętrz i projektanta tworzącego w Poznaniu od końca lat 40. XX wieku. W formule spotkania realizowane będzie także inne zagadnienie – wzornictwa przemysłowego i sztuki użytkowej w kontekście katastrofy klimatycznej i ruchów ekologicznego wykorzystywania przedmiotów. Do stworzenia koncepcji i prowadzenia spotkań zaprosiliśmy Katarzynę Andrzejczyk-Briks.
W programie edukacyjnym znajdą się również wydarzenia skierowane do osób z niepełnosprawnościami lub zainteresowanymi tematyką dostępności. Przygotujemy audiodeskrypcje do wybranych eksponatów na wystawie, planujemy też oprowadzanie z tłumaczeniem na PJM oraz oprowadzanie dla osób niewidomych i słabowidzących.
Część wydarzeń programu edukacyjnego towarzyszącego wystawie „Dizajn. Odsłona poznańska” odbędzie się poza murami CK ZAMEK:
_ maj–wrzesień w pracowni słynnych poznańskich projektantów Bogusławy i Czesława Kowalskich na Jeżycach. Spotkania przygotowała Julia Błaszczyńska wraz z rodziną projektantów: prof. UAM dr hab. Jackiem Kowalskim (synem Bogusławy i Czesława Kowalskich) i Teresą Knapowską (wnuczką Bogusławy i Czesława Kowalskich).