ZAMKOWY KLUB KSIĄŻKI #56
- TypeLiterature
- PlaceLaboratorium (zbiórka w księgarni Bookowski)
- Hour g. 18
- Date 28.11.2024
OPOWIEŚCI Z BLISKIEGO WSCHODU: Spotkanie o książce Iljasa Churiego „Dzieci getta. Mam na imię Adam” (tłum. z języka arabskiego Hanna Jankowska, Wydawnictwo Karakter)
Moderacja: Dominika Pyłczewska
Zgłoszenia udziału w spotkaniu: j.przygonska@ckzamek.pl lub telefonicznie: 61 64 65 290
„Jestem
synem ziemi i nie mam ojców” – mówi główny bohater powieści, który miał
trzech ojców i trzy imiona. Po przeprowadzce do Nowego Jorku Adam
Dannun zmyśla swoją tożsamość i podaje się za dziecko polskiego Żyda
cudem ocalałego z warszawskiego getta. W rzeczywistości jest ocaleńcem z
innego getta, utworzonego w 1948 roku przez izraelskie wojsko w
palestyńskim mieście Lidda. Nieoczekiwane spotkanie z dawnym opiekunem
odsłania przed nim nowe fakty dotyczące jego pochodzenia i skłania do
porzucenia pracy nad alegoryczną książką o średniowiecznym arabskim
poecie Waddahu al-Jamanie, by zająć się „kroniką niespisanej zbrodni” i
udokumentować masakrę dokonaną przez izraelskie wojsko na mieszkańcach
Liddy, kiedy to „cały naród poprowadzono na rzeź”.
To zaledwie jedna z
warstw tej wyrafinowanej formalnie powieści, która w poruszający sposób
opowiada o historii pisanej najczęściej przez zwycięzców, o milczeniu
narzuconym ofiarom, o oprawcach, którzy sami byli ofiarami, o pamięci,
która zaciera to, czego nie sposób znieść, o strupieszałym języku, który
kapituluje wobec niewyobrażalnej zbrodni, i o literaturze, która
próbuje mówić poprzez ciszę. Jednym z kluczy do książki jest istniejąca w
języku arabskim liczba podwójna – w powracającej grze lustrzanych odbić
i tańcu cieni kryje się cząstka prawdy na temat dramatycznego splotu
doświadczeń dwóch skazanych na siebie narodów. Czytanie tej powieści –
fragmentarycznej, nieoczywistej, mylącej tropy – przypomina właśnie
proces składania w całość roztrzaskanego lustra. Cały jej sens ujawnia
się dopiero po wstawieniu w ramę ostatniego boleśnie raniącego odłamka.
(opis wydawcy)
ILJAS CHURI – urodził się 1948 roku, zmarł w 2024.
Wybitny pisarz libański, jeden z najważniejszych autorów współcześnie
piszących po arabsku. Napisał kilkanaście powieści i sztuk teatralnych,
był także krytykiem literackim i eseistą. Laureat wielu nagród, m.in.
największej nagrody palestyńskiej za powieść. Tłumaczony na wiele
języków, w tym angielski, francuski i hebrajski. W Polsce ukazały się
jego dwie powieści: „Jalo” oraz „Dzieci getta. Mam na imię Adam”
(nominowana do nagrody Ambasador Nowej Europy 2021).
Opowieści z
Bliskiego Wschodu…, czyli właściwie skąd? Jaką mapę widzimy, używając
tego określenia? Czy coś (język arabski? islam?) łączy kraje, które
zaliczamy do tego regionu? Zdając sobie sprawę, że „Bliski Wschód” to
ogromna kategoria zbiorowa, a samo pojęcie jest mocno wplatane w
kolonialną historię* – zapraszamy na kolejną literacką wyprawę. Do cyklu
– szerokim gestem – włączyliśmy książki napisane przez pisarki i
pisarzy z Palestyny, Maroka, Libanu i Omanu. Trzy z nich to tłumaczenia z
języka arabskiego autorstwa Hanny Janowskiej, jedną z francuskiego
przełożyła Małgorzata Szczurek.
W grudniu (19.12, g. 18), na
zakończenie cyklu, zapraszamy na dyskusję o powieści Jokhy Alharti
„Ciała niebieskie” (tłum. z języka arabskiego Hanna Jankowska,
Wydawnictwo ArtRage).